بيماري پنهان كبد چرب

بيماريهاي پنهان

به نقل از روزنامه شرق كبد چرب یكی از ناراحتی‌های شایعی است كه متاسفانه بسیاری از افراد جامعه را درگیر كرده و روند آن با توجه به افزایش چاقی و رژیم‌های غذایی نامناسب رو به افزایش است و باید بدانید كه درمان دارویی قطعی نیز برای آن وجود ندارد اما چطور می‌توان از پیشرفت این بیماری شایع جلوگیری كرد؟ دكتر محمدرضا قدیری فوق‌تخصص گوارش و كبد شما را با این بیماری بیشتر آشنا می‌كند.

كبد چرب چگونه در بدن ایجاد می‌شود؟
كبد چرب به‌عنوان یكی از معضلات و بیماری‌های قرن 21 به شمار می‌آید كه در اثر رسوب و تجمع بیش از حد چربی در بافت كبد ایجاد می‌شود، در نتیجه، اختلالاتی در فعالیت طبیعی كبد به وجود می‌آورد كه باعث نارسایی كبدی و عوارض دیگری می‌شود. كبد چرب به دنبال كم‌تحركی، افزایش وزن و استفاده از غذاهای پركالری و كم‌فیبر ایجاد می‌شود. از آنجایی كه روش تغذیه مردم به سوی سبك‌های غربی مانند غذاهای آماده با سس فراوان كشیده شده و البته داشتن حداقل فعالیت‌های فیزیكی و اضافه‌وزن، متاسفانه شیوع این بیماری در حال افزایش است.

در حال حاضر 30 تا 40‌درصد بیمارانی كه به متخصصان مراجعه می‌كنند به نحوی كبد چرب در آنها دیده می‌شود. درگیری كبدی از جمله مضرات مصرف مواد غذایی نامناسب و عدم فعالیت فیزیكی با گسترش زندگی ماشینی امروز است و با وزن بیمار ارتباط مستقیم دارد.

كبد چرب چه عوارضی به دنبال دارد؟
باید بدانید كبد فردی كه به این عارضه مبتلا می‌شود در برابر رسوب چربی از خود واكنش نشان می‌دهد كه در درازمدت سبب آسیب كبد می‌شود. ابتلا به هپاتیت یكی از عوارض ناشی از پیشرفت كبد چرب است كه در نهایت به سیروز كبدی تبدیل می‌شود. هپاتیت ناشی از چربی می‌تواند سبب تخریب سلول‌های كبد شود و عوارض جدی را برای بیمار به دنبال خواهد داشت.

درمان بیماری كبد چرب چیست؟
اگر كبد چرب در مراحل اولیه تشخیص داده شود، قابل پیشگیری و درمان است. كاهش وزن، فعالیت فیزیكی و ورزش، استفاده از رژیم غذایی مناسب و عدم استفاده از غذاهای چرب و پركالری از روش‌هایی هستند كه در جلوگیری از پیشرفت این بیماری كمك می‌كنند.

 از آنجایی كه این بیماری در مراحل اولیه قابل برگشت است بنابراین داشتن الگوی غذایی سالم، ورزش و رسیدن به وزنی متعادل و به طور كلی تغییر شیوه زندگی را پیشنهاد می‌كنیم. توجه داشته باشید اگر كبد چرب به سیروز تبدیل شود بافت كبد تخریب می‌شود. در این صورت كار درمان هم سخت‌تر انجام می‌شود.

علایم كبد چرب در مراحل اولیه شامل چه مواردی است؟
بیماری‌های كبدی مانند هپاتیت و كبد چرب در مراحل اولیه هیچ نشانه‌ای برای تشخیص ندارند. بنابراین، بیماران از شرایط خود بی‌اطلاع هستند تا وقتی كه پس از گذشت زمان و
وخیم شدن وضعیت كبد تاثیرات منفی بر عملكرد آن مشخص می‌شود.

 وقتی كبد چرب منجر به هپاتیت می‌شود كبد متورم می‌شود و بیمار در ناحیه فوقانی و راست شكم احساس فشار و سنگینی می‌كند، به‌خصوص این علایم در مواردی كه كبد چرب سریع ایجاد شده بیشتر بروز می‌كند. كبد چرب ارتباط مستقیمی با فعالیت بدن، وضعیت متابولیسم و افزایش چربی خون دارد و تمامی این موارد زنگ خطرهایی هستند كه فرد را از وضعیت كبد چرب‌شان باخبر می‌كند.

آیا آزمایش هایی برای شناسایی كبد چرب وجود دارد؟
توصیه می‌كنیم برای تشخیص كبد چرب بیمارانی كه بیماری‌های زمینه‌ای و متابولیك مانند دیابت، چربی خون و اضافه‌وزن دارند، یك بررسی كامل آزمایشگاهی كبدی صورت گیرد و از طرفی سونوگرافی از كبد هم انجام شود. بهترین راه برای تشخیص، سونوگرافی است كه در آن تجمع چربی كبد به خوبی نشان داده می‌شود.

در بعضی موارد برای اثبات تشخیص شاید لازم باشد نمونه‌برداری از كبد انجام گیرد و مطالعه میكروسكوپی روی بافت كبد صورت گیرد.

چه دارویی برای درمان كبد چرب تجویز می‌شود؟
متاسفانه بیماری كبد چرب هیچ درمان دارویی قطعی ندارد اما برای بهبود این ناراحتی می‌توان اختلالات زمینه‌ساز را كنترل كرد. ورزش روزانه، كاهش وزن و عدم استفاده از غذاهای چرب و پركالری و مصرف مرتب میوه و سبزیجات تنها راه‌حل‌های اصلی برای درمان كبد چرب هستند كه اثرات مفیدی روی آن می‌گذارند.

ویتامین‌های حاوی آنتی‌اكسیدان مانند ویتامین‌ ای می‌تواند مانند داروی كمكی برای كبد چرب عمل كند ولی نمی‌توان آن را به‌عنوان دارویی كه این بیماری را از بین می‌برد تلقی كرد.

چه توصیه‌هایی برای بیماران دارید؟
افرادی كه به كبد چرب مبتلا هستند باید زیر نظر پزشكان متخصص سیر بیماری را محدود و كنترل كنند. توصیه می‌كنیم بیماران و حتی كسانی كه می‌خواهند به این ناراحتی دچار نشوند، رژیم غذایی سالم را انتخاب كنند. برای مثال، مقدار بیشتری آب و مایعات بنوشند و میزان قابل توجهی از مواد غذایی پرفیبر مانند سبزیجات و میوه را در برنامه غذایی‌شان قرار دهند. به علاوه افراد می‌توانند با كاهش چربی‌های مصرفی مخصوصا چربی‌های اشباع‌شده و جایگزینی آنها با چربی‌های غیراشباع مانند روغن‌های گیاهی سلامتی خود را حفظ كنند.

 همان‌طور كه گفتیم اضافه‌وزن یكی از مواردی است كه نقش مهمی در وضعیت كبد چرب دارد، به همین دلیل، بیماران باید انجام حركات ورزشی و فعالیت‌های فیزیكی را در برنامه روزانه خود قرار دهند تا با كاهش وزن روند بیماری را بهبود ببخشند.

كسانی كه به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت مبتلا هستند باید با مراجعه به پزشك متخصص تحت معاینه و آزمایش‌های كامل قرار گیرند چراكه كنترل دیابت و چربی خون در بیماران مبتلا به كبد چرب نقش كمك‌كننده‌ای در بهبود این بیماری دارد.

توجه داشته باشید كه این بیماران می‌توانند با انتخاب رژیم‌های غذایی سالم، ورزش و كاهش وزن، تغییر رویه زندگی و كنترل بیماری زمینه‌ای خود به درمان كبد چرب كمك كنند.